Ένα νέο εκλογικό μοντέλο, για τις ευρωεκλογές της 7ης Ιουνίου 2024, που μπορεί να αλλοιώσει το αποτέλεσμα εις βάρος των μικρών κομμάτων, ετοιμάζεται να φέρει η κυβέρνηση, σύμφωνα με το ρεπορτάζ του «Πρώτου Θέματος». Το νέο αυτό μοντέλο θα λειτουργήσει ως προπομπός για να μετρηθούν οι αντιδράσεις, και των μικρών κομμάτων.
Σύμφωνα με το ρεπορτάζ, το υπουργείο Εσωτερικών και ο αρμόδιος αναπληρωτής επεξεργάζονται τις τελικές λεπτομέρειες του νομοσχεδίου που θα παρουσιαστεί στα κόμματα, το οποίο παράλληλα με τις διατάξεις για την εφαρμογή της επιστολικής ψήφου θα εισάγει και τον νέο τρόπο διάθεσης των 21 εδρών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που αντιστοιχούν στην Ελλάδα.
Στόχος του νέου μοντέλου, όπως αναφέρεται, είναι η ενίσχυση της αναλογικότητας στην κατανομή των εδρών και η αποτροπή του πιθανού σεναρίου κόμμα με μικρότερο ποσοστό να εκλέγει έναν ευρωβουλευτή παραπάνω από το κόμμα που συγκεντρώνει το αμέσως υψηλότερο ποσοστό.
Σύμφωνα με τις προσομοιώσεις του υπουργείου Εσωτερικών, το συγκεκριμένο σενάριο θα μπορούσε να συμβεί μεταξύ των μικρότερων κομμάτων, όπου τα «λοιπά» κόμματα που δεν ξεπερνούν το 3% αθροίζουν υψηλό ποσοστό που προσεγγίζει το 20%.
Υπενθυμίζεται ότι στις ευρωεκλογές του 2014 τα «λοιπά» κόμματα συγκέντρωσαν 17,1%, ενώ στην αναμέτρηση του 2019 το ποσοστό τους έφτασε το 21%. Πάντως, οι ίδιες πηγές διευκρινίζουν ότι σε αντίθεση με την επιστολική ψήφο, η οποία πιθανότατα θα επεκταθεί και στις επόμενες εθνικές εκλογές, η αλλαγή του εκλογικού συστήματος θα αφορά αποκλειστικά τον τρόπο ανάδειξης των μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Το νέο μοντέλο κατανομής των εδρών που φέρνει η κυβέρνηση θα ακολουθεί τη λεγόμενη Μέθοδο Ντ’Οντ -ή Μέθοδο Τζέφερσον, όπως είναι γνωστή στις ΗΠΑ- εναρμονίζοντας τη σχετική εθνική νομοθεσία με το σύστημα που εφαρμόζουν κάποια κράτη-μέλη της Ε.Ε. για τις ευρωεκλογές. Συνολικά, 15 ευρωπαϊκά κράτη εφαρμόζουν τη συγκεκριμένη μέθοδο ή μικρές παραλλαγές της (Αυστρία, Βέλγιο, Κροατία, Τσεχία, Δανία, Εσθονία, Φινλανδία, Γαλλία, Ουγγαρία, Λουξεμβούργο, Πολωνία, Πορτογαλία, Ρουμανία, Σλοβενία και Ισπανία).
Η Μέθοδος Ντ’Οντ ενισχύει τους πρώτους, κατανέμει τις έδρες στα μεγαλύτερα κόμματα συνολικά κατά σειρά και αδικεί τα μικρότερα. Ως φαίνεται, η ελληνική κυβέρνηση σπεύδει να το εκμεταλλευτεί, καθώς το ευρωπαϊκό κοινοβούλιο δεν επιβάλλει, αλλάζοντας το αναλογικό σύστημα που ισχύει, με σκοπό να κερδίσει έδρες.
Κεντρική ιδέα του νέου συστήματος είναι η κατάργηση του εκλογικού μέτρου βάσει του οποίου καθορίζεται ο αριθμός των ευρωβουλευτών που δικαιούται κάθε κόμμα και η εισαγωγή ενός νέου αναλογικότερου μαθηματικού μοντέλου, το οποίο στηρίζεται στην εξής παραδοχή: η κατανομή των εδρών ξεκινά από το κόμμα που συγκεντρώνει τις περισσότερες ψήφους και όχι αντίστροφα, όπως προβλέπει το ισχύον σύστημα για τις αδιάθετες έδρες.