Καθώς βρίσκονται σε εξέλιξη οι απολογίες των 21 κατηγορουμένων στην υπόθεση που χειρίζεται η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία για την μη υλοποίηση της σύμβασης «717» και τη διασπάθιση δημόσιων και ευρωπαϊκών πόρων, ολοένα και περισσότερες πληροφορίες έρχονται στο φως της δημοσιότητας για τους πρωταγωνιστές της σκανδαλώδους σύμβασης που μπήκε στο στόχαστρο των ευρωπαϊκών αρχών, τρεις μήνες πριν από το δυστύχημα των Τεμπών. Ενώ οι εγγυοδοσίες που έχουν επιβληθεί μέχρι τώρα στους κατηγορούμενους ξεπερνούν συνολικά τα 11,5 εκατομμύρια ευρώ, πρόσφατα έγινε γνωστό ότι σε κατηγορούμενους της κοινοπραξίας των εταιρειών ΤΟΜΗ (Ακτωρ) – ALSTOM -που είχαν αναλάβει την υλοποίηση του έργου- η επιβολή εγγύησης άγγιξε ακόμη και το 1 εκατομμύριο ευρώ.
Όπως γράφει στο ρεπορτάζ της η Εύα Παπαδοπούλου για την “Εφημερίδα των Συντακτών” το χθεσινό αποκαλυπτικό δημοσίευμα των ReportersUnited και της Ευρυδίκης Μπερσή «Τέμπη: Οι επικεφαλής των εταιρειών της σύμβασης 717 κατηγορούνται για “εγκληματικό σχεδιασμό”» φέρνει στο φως τα ονόματα των τριών κατηγορούμενων – επικεφαλής των εταιρειών Ακτωρ και Alstom, που, σύμφωνα με το κατηγορητήριο που συνέταξε η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία, «με πειθώ, φορτικότητα, προτροπές και παραινέσεις» προκάλεσαν στους «υπαλλήλους της ΕΡΓΟΣΕ την απόφαση να τελέσουν την πράξη της απάτης» για επιχορηγήσεις στο πλαίσιο της αναβάθμισης του συστήματος σηματοδότησης – τηλεδιοίκησης με συγχρηματοδότηση από το Ταμείο Συνοχής της Ε.Ε.
Πρόκειται για τους Δημήτρη Κούτρα, πρώην διευθυντή της Ακτωρ, Αλέξανδρο Εξάρχου, επικεφαλής του ομίλου Intrakat – Ακτωρ, και Σταύρο Βλάχο, διευθυντή της πολυεθνικής Alstom, τους οποίους η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία κατηγορεί για «εγκληματικό σχεδιασμό», επηρεάζοντας τους αρμόδιους υπαλλήλους της ΕΡΓΟΣΕ και συγκατηγορούμενούς τους να υποβάλουν στη Διαχειριστική Αρχή έγγραφα με ελλιπή ή ψευδή στοιχεία, για να ζητήσουν περισσότερους ευρωπαϊκούς πόρους.
Οι δύο εξ αυτών, σύμφωνα με πληροφορίες που επικαλούνται οι ReportersUnited, δηλαδή ο κ. Κούτρας και ο κ. Εξάρχου, απολογήθηκαν προ ημερών στην Ευρωπαία ανακρίτρια Χριστίνα Σαλάππα και τους επιβλήθηκε η καταβολή εγγύησης 1.000.000 ευρώ και 500.000 ευρώ αντίστοιχα.
Το ρεπορτάζ θέτει στο επίκεντρο και τον διευθυντή της κοινοπραξίας, προερχόμενο από την Ακτωρ, Σπύρο Καραβάκη, ο οποίος βρισκόταν στο συγκεκριμένο πόστο από το 2014 ώς τις αρχές του 2020 και ήταν «το στέλεχος αιχμής που βρισκόταν σε καθημερινή και διαρκή επικοινωνία με τα στελέχη της ΕΡΓΟΣΕ για λογαριασμό των Ακτωρ και Alstom», σύμφωνα με το ρεπορτάζ. Ο κ. Καραβάκης είναι ο δεύτερος κατηγορούμενος μέχρι σήμερα στον οποίο έχει επιβληθεί εγγύηση ενός εκατομμυρίου ευρώ, μαζί με τον Δημήτρη Κούτρα.
Τι λένε οι ίδιοι
Οι ReportersUnited επικοινώνησαν με τα τρία βασικά εμπλεκόμενα πρόσωπα. Οπως σημειώνει το ρεπορτάζ, οι κ. Κούτρας και Εξάρχου αρνήθηκαν ότι οι καθυστερήσεις στην υλοποίηση της σύμβασης «717» είχαν ως αποτέλεσμα την πολύνεκρη μετωπική σύγκρουση τρένων, τον Φεβρουάριο του 2023.
Μάλιστα, στην ερώτηση γιατί ο εφέτης-ανακριτής της Λάρισας, που ερευνά τα Τέμπη, έχει απαγγείλει κατηγορίες στα στελέχη της ΕΡΓΟΣΕ που εμπλέκονται με την «717», ο Δημήτρης Κούτρας, ο οποίος αποχώρησε από την Ακτωρ το 2019, απάντησε: «Η συσχέτιση είναι απαράδεκτη, γιατί δεν υπάρχει καμία συνάφεια. Αν ένας σιδηρόδρομος δεν έχει τα απαιτούμενα συστήματα, δεν πρέπει να λειτουργεί. Αρα, εφόσον λειτουργεί, σημαίνει ότι υπάρχουν προδιαγραφές για το πώς θα λειτουργήσει με την υποδομή που υπάρχει».
Ο ίδιος δήλωσε άγνοια για το τι συνέβη μετά την αποχώρησή του το 2019, ωστόσο η Ευρωπαία εισαγγελέας αναφέρει πως σκοπός των καθυστερήσεων στην υλοποίηση της σύμβασης το διάστημα 2018-2019 ήταν για να αναλάβει το έργο η ίδια η Alstom, η οποία δεν μπορούσε να υπογράψει μέχρι τότε Συμπληρωματική Σύμβαση, γιατί είχε καταδικαστεί από την Επιτροπή Ανταγωνισμού για αθέμιτες πρακτικές στην ανάθεση συμβάσεων «και δεν είχε λάβει ακόμα τα απαιτούμενα “επανορθωτικά μέτρα”, προκειμένου να μετέχει σε διαγωνισμούς έργων και να αναλαμβάνει την εκτέλεση συμβάσεων, γεγονός που έλαβε χώρα στο τέλος του έτους 2020».
Από την άλλη, ο επικεφαλής της Intrakat, Αλέξανδρος Εξάρχου, ο οποίος ήταν διαχειριστής και νόμιμος εκπρόσωπος της κοινοπραξίας από τον Ιούλιο 2019 ώς τον Μάρτιο 2021, όπως σημειώνει το ρεπορτάζ, απαντώντας μέσω εκπροσώπου της εταιρείας, πετά το μπαλάκι των ευθυνών για την καθυστέρηση στους Κούτρα – Καραβάκη, που ήταν τα υπεύθυνα διευθυντικά στελέχη της Ακτωρ πριν από την εξαγορά της από την Ιntrakat, και στην Alstom που ανέλαβε ολόκληρο το έργο. «Υπήρξε συμφωνία μεταξύ των δύο μερών (TOMH, Alstom) τον Ιανουάριο 2021 και η Alstom ανέλαβε να εκτελέσει όλες τις εναπομείνασες εργασίες και να εισπράξει τα ανάλογα έσοδα, αναλαμβάνοντας παράλληλα τόσο την ευθύνη για το έργο όσο αποκλειστικώς και τη διοίκηση της κοινοπραξίας», ανέφερε στους ReportersUnited.
Τότε, γιατί ο ίδιος βρίσκεται ανάμεσα στους κατηγορούμενους; Εκπρόσωπος της εταιρείας απάντησε: «Διότι για ένα μικρό χρονικό διάστημα είχε την ιδιότητα του ενός εκ των δύο διαχειριστών της κοινοπραξίας, ως εκπρόσωπος της εταιρείας ΤΟΜΗ, μέλος του ομίλου Ακτωρ. Μάλιστα, στο διάστημα αυτό, λόγω επιστολής της Επιτροπής Δημοσιονομικού Ελέγχου (ΕΔΕΛ), δεν εκτελέστηκαν έργα και δεν εισπράχθηκαν έσοδα, μέχρι που η σύμβαση πέρασε αποκλειστικά στην ευθύνη της Alstom».
Σε σχετικές ερωτήσεις των ReportersUnited, o Σταύρος Βλάχος έδωσε απάντηση μέσω του γραφείου Τύπου της Alstom στη Ρουμανία: «Η Alstom δεν είναι σε θέση να διατυπώσει σχόλια ή εικασίες για έρευνες που βρίσκονται σε εξέλιξη. Η Alstom συνεργάζεται με τις Αρχές και αυτός ο κανόνας ισχύει και για τους τοπικούς και για τους ευρωπαϊκούς θεσμούς».