Σύμφωνα με απόφαση της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας ο πρόεδρος της Αρχής Διασφάλισης του Απορρήτου των Επικοινωνιών (ΑΔΑΕ) Χρήστος Ράμμος πρέπει να ενημερώσει τον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ – ΚΙΝΑΛ και πρώην ευρωβουλευτή, Νίκο Ανδρουλάκη για το υλικό που είχε συλλεγεί, μετά την επιβολή σε βάρος του του μέτρου άρσης του απορρήτου των επικοινωνιών του.
Ειδικότερα, η Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας έκανε μερικά δεκτή την αίτηση ακυρώσεως κατά της πράξης του προέδρου της Α.Δ.Α.Ε., με την οποία απορρίφθηκε το από 7.9.2022 αίτημα του Νίκου Ανδρουλάκη να του γνωστοποιηθούν, η εισαγγελική διάταξη και ο πλήρης φάκελος με το υλικό που είχε συλλεγεί, μετά την επιβολή σε βάρος του του μέτρου άρσης του απορρήτου των επικοινωνιών του.
Σύμφωνα με το ΣΤΕ, «η ρύθμιση του άρθρου 87 του ν. 4790/2021, με το οποίο θεσπίσθηκε στην περίπτωση επιβολής του μέτρου άρσης του απορρήτου των επικοινωνιών για λόγους εθνικής ασφάλειας η πλήρης απαγόρευση της δυνατότητας ενημέρωσης του θιγόμενου, μετά τη λήξη του μέτρου, ακόμη και όταν δεν υφίσταται διακινδύνευση των σκοπών εθνικής ασφάλειας που οδήγησαν στην επιβολή του, αποτελεί υπέρμετρο περιορισμό του απαραβίαστου της επικοινωνίας, που δεν δικαιολογείται στο πλαίσιο της λειτουργίας του κράτους δικαίου, και, συνεπώς, αντίκειται στα άρθρα 19 παρ. 1 του Συντάγματος, 5 παρ. 1 και 15 παρ. 1 της οδηγίας 2002/58, 7, 8 και 11 του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και 8 της ΕΣΔΑ και είναι ανίσχυρη».
Παράλληλα, το ΣτΕ αποφάνθηκε ότι «η προσβαλλόμενη πράξη, κατά το μέρος που απέρριψε το αίτημα του αιτούντος να ενημερωθούν ο Πρόεδρος της Βουλής και οι αρχηγοί των κοινοβουλευτικών κομμάτων για το περιεχόμενο της εισαγγελικής διάταξης περί άρσης του απορρήτου των επικοινωνιών του, αιτιολογείται νομίμως, ο δε περί του αντιθέτου λόγος ακυρώσεως είναι απορριπτέος ως αβάσιμος».
Όπως είπε και ο ίδιος ο Νίκος Ανδρουλάκης, που είχε προσφύγει στο ανώτατο δικαστήριο τον Νοέμβριο του 2022, με την απόφαση του ΣτΕ έχει το δικαίωμα να ενημερωθεί για τους λόγους παρακολούθησής του, καθώς δεν εμπίπτει στη νεότερη ρύθμιση του 2022, σύμφωνα με την οποία ο οιοσδήποτε μπορεί να ενημερωθεί μετά από τρία χρόνια και αφού εξεταστεί το αίτημά του από τριμελή επιτροπή.
«Η απόφαση του ΣτΕ είναι μια ήττα της κυβέρνησης της ΝΔ και προσωπικά του πρωθυπουργού που έφτιαξε έναν αντισυνταγματικό νόμο που μόνο στόχο είχε να καλύψει το παρακράτος των υποκλοπών. Είναι μια νίκη των θεσμών και του κράτους δικαίου απέναντι στο παρακράτος των Υποκλοπών», πρόσθεσε ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ.
Τι απαντούν κυβερνητικές πηγές
«Η απόφαση του ΣτΕ αναφέρεται σε νόμο του 2021, τον οποίο εμείς αλλάξαμε το 2022» τόνισε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος σε συνέντευξή του στα «Παραπολιτικά» κρίνοντας βιαστική την ανακοίνωση- αντίδραση του κ. Ανδρουλάκη.
Κυβερνητικές πηγές τα εξής επεσήμαναν πως η αίτηση του Ν. Ανδρουλάκη θα κριθεί από την ολομέλεια της ΑΔΑΕ υποστηρίζοντας τα εξής:
- «1. Η ακύρωση αφορά τον νόμο του 2021 που περιείχε καθολική και χωρίς προϋποθέσεις απαγόρευση της χορήγησης στοιχείων στον ενδιαφερόμενο.
- 2. Η απόφαση του ΣτΕ δεν καταλαμβάνει τη νεότερη διάταξη την οποία φέραμε το 2022, όπως είχαμε δεσμευθεί μετά τα γεγονότα. Για τη νεώτερη ρύθμιση το ΣτΕ αναφέρει μάλιστα ότι συνιστά ένα «σύστημα με εσωτερική συνοχή», άρα ουσιαστικά αποδέχεται τη λογική του.
- 3. Με βάση την απόφαση του ΣτΕ, η αίτηση του κ. Ανδρουλάκη θα κριθεί από την ολομέλεια της ΑΔΑΕ».
Η απόφαση του ΣτΕ και το σκεπτικό της
«Η ρύθμιση του άρθρου 87 του ν. 4790/2021, με το οποίο θεσπίσθηκε στην περίπτωση επιβολής του μέτρου άρσης του απορρήτου των επικοινωνιών για λόγους εθνικής ασφάλειας η πλήρης απαγόρευση της δυνατότητας ενημέρωσης του θιγόμενου, μετά τη λήξη του μέτρου, ακόμη και όταν δεν υφίσταται διακινδύνευση των σκοπών εθνικής ασφάλειας που οδήγησαν στην επιβολή του, αποτελεί υπέρμετρο περιορισμό του απαραβίαστου της επικοινωνίας, που δεν δικαιολογείται στο πλαίσιο της λειτουργίας του κράτους δικαίου, και, συνεπώς, αντίκειται στα άρθρα 19 παρ. 1 του Συντάγματος, 5 παρ. 1 και 15 παρ. 1 της οδηγίας 2002/58, 7, 8 και 11 του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και 8 της ΕΣΔΑ και είναι ανίσχυρη.
Επομένως, η προσβαλλόμενη πράξη, κατά το μέρος που ερείδεται στην ανωτέρω ανίσχυρη διάταξη, είναι μη νόμιμη, και για το λόγο αυτό, που βασίμως προβάλλεται, η κρινόμενη αίτηση πρέπει να γίνει εν μέρει δεκτή, η πράξη αυτή να ακυρωθεί εν μέρει και η υπόθεση να αναπεμφθεί στην Α.Δ.Α.Ε. για νέα, νόμιμη κρίση, σύμφωνα με τη διάταξη της παρ. 9 του άρθρου 5 του ν. 2225/1994, όπως ίσχυε πριν από την τροποποίησή της με την κριθείσα ως ανίσχυρη διάταξη του άρθρου 87 του ν. 4790/2021, διότι, όπως έγινε δεκτό, ο νεώτερος ν. 5002/2022 δεν είναι εφαρμοστέος σε εκκρεμή αιτήματα γνωστοποίησης στον θιγόμενο μέτρου άρσης του απορρήτου των επικοινωνιών του ληφθέντος υπό προηγούμενο νομοθετικό καθεστώς· τούτο δε διότι με τον νεώτερο αυτό νόμο εισήχθη ένα νέο νομοθετικό καθεστώς που καταλαμβάνει όλη τη διαδικασία επιβολής της άρσης του απορρήτου των επικοινωνιών, από την υποβολή του σχετικού αιτήματος και την έγκριση του επίμαχου μέτρου έως την γνωστοποίηση της άρσης του.
Το καθεστώς αυτό αποτελεί ένα σύστημα με εσωτερική συνοχή, οι ουσιαστικές και διαδικαστικές προϋποθέσεις του οποίου προσιδιάζουν στις αιτήσεις άρσης του απορρήτου που υποβάλλονται δυνάμει του διατάξεών του, προκειμένου να διεκπεραιωθούν κατά τις ειδικές ρυθμίσεις του και τις εγγυήσεις που το ίδιο θεσπίζει.
Τούτο επιρρωνύεται από την απουσία μεταβατικών διατάξεων, ισχύει δε κατά μείζονα λόγο προκειμένου για πολιτικά πρόσωπα, όπως ο αιτών, για τα οποία προβλέπεται ειδική δημόσια αρχή για την κίνηση της διαδικασίας υποβολής του αιτήματος άρσης του απορρήτου και ειδικό όργανο για την χορήγηση της πρώτης από τις δύο συνολικά απαιτούμενες άδειες έγκρισής του».
Αντιδράσεις της αντιπολίτευσης
ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ.: Άρχισε το «ξήλωμα» του παρακράτους της Ν.Δ.
Το θέμα καυτηρίασε η αξιωματική αντιπολίτευση χαρακτηρίζοντας «κόλαφο» για την κυβέρνηση και τον Κυριάκο Μητσοτάκη την απόφαση, που «κατασκευάστηκε στο Μέγαρο Μαξίμου το 2021, ώστε να μπορεί το κέντρο των παρακολουθήσεων να κάνει ανενόχλητο τη δουλειά του».
«Η Αρχή Διασφάλισης του Απορρήτου των Επικοινωνιών έχει πλέον το λόγο. Η Δημοκρατία στην Ελλάδα είναι πιο ισχυρή από αυτούς που νομίζουν ότι θα μπορούν για καιρό να παίζουν μαζί της» σχολιάζει, μεταξύ άλλων.
Παράλληλα, απαντά στον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ πως «την ώρα που όλος ο προοδευτικός κόσμος προτάσσει την ανάγκη μονομέτωπου αγώνα κατά της πολλάκις υπόλογης, αλλά και πανταχόθεν στριμωγμένης Δεξιάς, ο κ. Ανδρουλάκης νιώθει την ανάγκη να προτάξει το μικροπολιτικό του συμφέρον, αποδεικνύοντας ότι είναι κατώτερος των περιστάσεων. Επιτίθεται στον ΣΥΡΙΖΑ που έδωσε μάχες για την διαλεύκανση του σκανδάλου και στον Πρόεδρό του, Στέφανο Κασσελάκη που συνεχίζει να αγωνίζεται για να αποδοθεί δικαιοσύνη».
«Ο κ. Ανδρουλάκης θα έχει τώρα την ευκαιρία να ενημερωθεί για το περιεχόμενο της παρακολούθησής του. Αφού το κάνει, ελπίζουμε να υποβάλει επιτέλους και μήνυση εναντίον εκείνου που διέταξε την παρακολούθησή του. Πλέον δεν θα έχει καμία δικαιολογία» καταλήγει.
Νέα Αριστερά: Η απόφαση εκθέτει ανεπανόρθωτα την κυβέρνηση
Η Νέα Αριστερά ισχυρίστηκε πως «ο Κ. Μητσοτάκης νομοθέτησε αντισυνταγματικά έχοντας πλήρη γνώση της αντισυνταγματικότητας για ένα και μόνο στόχο: Την συγκάλυψη του σκανδάλου των υποκλοπών και την προστασία του παρακράτους που είχε στηθεί δίπλα στο πρωθυπουργικό γραφείο. Είναι μια μικρή αποκατάσταση του Κράτους Δικαίου σε μια χώρα που με ευθύνη της κυβέρνησης, αυτό υποχωρεί διαρκώς. Συνιστά όμως και την απόλυτη δικαίωση όλων των επιχειρημάτων που προέβαλλαν την αντισυνταγματικότητα της κυβερνητικής τροπολογίας».
Όπως αναφέρει το κόμμα σε ανακοίνωσή του, «η απόφαση του ΣτΕ αποτελεί κόλαφο για την κυβέρνηση και τον πρωθυπουργό προσωπικά. Το Ανώτατο Δικαστήριο έκρινε αντισυνταγματικό το νόμο που έφερε η Ν.Δ. τον Μάρτιο του 2021 που απαγόρευε στην ΑΔΑΕ να ενημερώνει τα θύματα των παρακολουθήσεων. Λίγους μήνες αργότερα αποκαλύφθηκε το γιατί. Έναν νόμο που υπερασπίστηκαν για χρόνια τα κυβερνητικά στελέχη και το σύστημα Μητσοτάκη».
«Η απόφαση του ΣτΕ εκθέτει ανεπανόρθωτα την κυβέρνηση και τον Κυριάκο Μητσοτάκη που αναδεικνύεται σε αρχιερέα της συγκάλυψης και της παραβίασης του κράτους Δικαίου και του Συντάγματος. Το Δίκιο πρέπει να νικήσει, και θα νικήσει» καταλήγει.