Η αρχαιολογική ανακάλυψη σε λόφο στο Καστέλλι Ηρακλείου έχει αφήσει άφωνους τους αρχαιολόγους στην Ελλάδα, που δεν έχουν ξαναδεί κάτι τέτοιο!
Οι πληροφορίες από την προσπάθεια τεκμηρίωσης του ευρήματος που αναφέρεται ως “Εμπόδιο 24” στον χάρτη του αεροδρομίου Καστελλίου είναι ακόμη πιο εντυπωσιακές από τις πρώτες αναφορές, που έκαναν λόγο για πρωτομινωική φρυκτωρία!
Η διάμετρος στη κατασκευή που βρέθηκε στο Καστέλλι στο στενό πάνω μέρος είναι 12 μέτρα, ενώ η διάμετρός του τα 60 μέτρα. Όσον αφορά στην εξαιρετική ανακάλυψη στην Κρήτη, η οποία μπορεί χωρίς υπερβολή ν΄αλλάξει τον χάρτη της ιστορίας του νησιού, φέρεται να ανήκει στην παλαιοανακτορική περίοδο 1900-1700 π.Χ., ενώ πρόκειται για όσους το είδαν από κοντά για εύρημα όχι μόνο πολύ εντυπωσιακό, αλλά και καλά σωζόμενο.
Η κατασκευή είναι ακόμη πιο σημαντική, αφού συγκρίνεται με ανάλογου τύπου ευρήματα στην Κιλικία της Καππαδοκίας, στην Ιορδανία, στη Μέση Ανατολή, ακόμη και στην Κύπρο. Όμως στον ελλαδικό χώρο όχι ως τώρα.
Η κατασκευή παραπέμπει σε ιερό και εδώ η πρώτη τεκμηρίωση αφήνει άφωνους όσους την έχουν ακούσει. Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, η κατασκευή που βρέθηκε στον λόφο Παπούρα στο Καστέλλι, που αποτελείται από έκκεντρους κύκλους, είναι μέρος ιερού που θα μπορούσε να είναι αφιερωμένο στη λατρεία του Δία.
Ήδη ο αρχαιολογικός κόσμος κάνει λόγο για το Ομφάλιο Πεδίο, που κατά τη μυθολογία, όταν η Ρέα μετέφερε από το σπήλαιο της Δίκτης στο σπήλαιο της Ίδης τον νεογέννητο Δία, σε ένα σημείο της Πεδιάδας πέφτει ο ομφαλός του.
Στο σημείο που έπεσε ο ομφαλός του νεογέννητου πατέρα των Θεών χτίζεται ένα ιερό και αποτελεί το λεγόμενο κατά τη μυθολογία Ομφάλιο Πεδίο.
Πιστεύεται, λοιπόν, σήμερα κατά μια εκδοχή ότι ο ομφαλός του Δία έπεσε στον λόφο Παπούρα και εκεί χτίστηκε ένα ιερό, το οποίο σήμερα αποκαλύπτεται μπροστά στα μάτια των αρχαιολόγων.
Το επόμενο δίμηνο θεωρείται κρίσιμο, γιατί οι ανασκαφές αναμένονται να δώσουν απαντήσεις για το εξαιρετικά σπάνιο εύρημα που πρέπει να παραδοθεί στις επόμενες γενιές και μάλιστα στη θέση που βρίσκεται και αυτό γιατί υπήρξαν σκέψεις αρχικά και από την ίδια την υπουργό Πολιτισμού (και αρχαιολόγο) Λίνα Μενδώνη, το εύρημα να μετακινηθεί από την αρχική του θέση ώστε να κατασκευαστεί το ραντάρ του μελλοντικόυ αεροδρομίου Ηρακλείου όπως ήταν ο αρχικός σχεδιασμός και γι’ αυτόν τον λόγο αναφερόταν στους χάρτες κατασκευής ως “Εμπόδιο 24”.
Πρωτοβουλία Πολιτών για την διάσωση και αειφόρο ανάπτυξη της Πεδιάδας:η Παπούρα βρήκε και πάλι το όνομά της στις συνειδήσεις μας »
Σε ανακοίνωσή της η “Πρωτοβουλία Πολιτών για τη διάσωση και αειφόρο ανάπτυξη της πεδιάδας” αναφέρει για αυτό το σημαντικότατο εύρημα:
«Όπως η Παπούρα βρήκε και πάλι το όνομά της στις συνειδήσεις μας, έτσι ευχόμαστε και για την πλούσια Πεδιάδα μας.
Τα μέλη της Πρωτοβουλίας Πολιτών για τη Διάσωση, Προβολή και Αειφόρο Ανάπτυξη της Πεδιάδας παρακολουθούμε με ενδιαφέρον, ικανοποίηση και ανησυχία τις εξελίξεις των τελευταίων ημερών.
Βλέπουμε με ικανοποίηση τον λόφο Παπούρα να παίρνει ξανά το όνομά του και από “εμπόδιο 24” που είχε παραβιαστικά μετονομαστεί από τους κατασκευαστές του αεροδρομίου. Ξαναπαίρνει το όνομά του, αναδεικνύεται η αξία του και γνωστοποιείται σε χιλιάδες ανθρώπους, παγκοσμίως, η ύπαρξη και η σημασία του αρχαιολογικού χώρου στην κορφή του. Βλέπουμε αρχαιολόγους να μάχονται για να μην αποκρυφτεί και να μη χαθεί μαζί με τα εκατοντάδες ευρήματα που επιχωματίστηκαν από την καταναγκαστική και πιεστική επιβολή του έργου σε έναν τόπο που ούτε ταιριάζει, ούτε πρόκειται να ριζώσει.
Βλέπουμε την Πρωτοβουλία να επιβεβαιώνεται για άλλη μία φορά, κάνοντας εμφανή την αξιοπιστία των λόγων μας και την καθαρότητα των προθέσεών μας. Η επίσκεψη και το ειδικό αφιέρωμα που είχαμε κάνει κατά τη διάρκεια του φεστιβάλ Αειθάλη 2023 και η εκδρομή και ανάρτηση πανό στα πλαίσια εκδηλώσεων για την ημέρα του βουνού τον Δεκέμβριο του 2023 αλλά και η επιμονή μας κατά τη δημόσια διαβούλευση της νέας ΜΠΕ του αεροδρομίου ότι πρόκειται για μεγάλο ατόπημα η αναφορά “εμπόδιο 24” σε ένα τόσο σημαντικό μνημείο και η σχεδιαζόμενη ταπείνωση του και τοποθέτηση ραντάρ τόσο κοντά στον οικισμό και μάλιστα χωρίς μελέτη.
Η λίστα των επιβεβαιώσεων αυτών είναι μεγάλη. Μας γεμίζει με ανάμεικτα συναισθήματα καθώς από τη μια είναι ικανοποιητική η ανάδειξη της αλήθειας και η γνωστοποίηση της πραγματικά μεγάλης αξίας και μοναδικής πολυπλοκότητας, επί χιλιετίες κατοικούμενο, βιότοπο της Πεδιάδας. Από την άλλη επιβεβαιώνονται και οι θλιβερές μας προβλέψεις για την επικινδυνότητα της κατασκευής του αεροδρομίου, τόσο κατά την κατασκευή, όσο -και κυρίως- μετέπειτα, κατά τη λειτουργία του.
Βρισκόμαστε αντιμέτωπες/οι με ένα πανέμορφο, ζωντανό, νέο, πλούσιο οργανισμό, που ανακαλύπτουμε την αξία του ενώ παράλληλα το οδηγούμε σε έναν αργό και βασανιστικό θάνατο.
Το ομφάλιο πεδίο, όπως ονομαζόταν η Πεδιάδα μας, κατοικείται εδώ και χιλιετίες από ανθρώπινες κοινωνίες γιατί ήταν και είναι ένα γόνιμο μέρος με σπάνια ευνοϊκό μικροκλίμα, επάρκεια σε νερό και ησυχία ώστε η καλλιέργεια της γης να είναι όσο γίνεται υπόθεση απλή. Ακόμα και σήμερα, παρά την ήδη καταστρεπτική παρέμβαση του ανθρώπου, ο κάμπος παράγει εξαιρετικής ποιότητας προϊόντα με πρώτο και κύριο το ελαιόλαδο. Βιώσαμε αυτή τη χρονιά τον πόνο του να μην έχουμε λάδι. Δεν έχουμε βιώσει ακόμα, παρά μόνο στίγματα και σκοτεινά σημάδια, από τον πόνο του να μην έχουμε νερό.
Πίσω από οποιαδήποτε φτώχεια και δυσχέρεια στη ζωή μας, όπως πίσω από αυτό το καταστρεπτικό έργο, είναι μονάχα η πολιτική βούληση που αντί να συσπειρώνει τις δυνάμεις της κοινωνίας για την επίλυση των προβλημάτων που προκύπτουν από τις αναγκαστικές δυνάμεις φθοράς και θανάτου που υπάρχουν στη ζωή, σπρώχνουν, αντιθέτως, σε υπερβολές, διάλυση του κοινωνικού ιστού, κλοπή της εργασίας των ανθρώπων, καταστροφή του περιβάλλοντος, διάλυση των υποδομών παροχών υγείας, παιδείας, πολιτισμού. Ποιοί/ες επωφελούνται από όλο αυτό; Με τί εφόδια θα παλέψουν τη ζωή οι ερχόμενες γενιές;
Βλέπουμε με χαρά, ένα έργο μακρινών μας προγόνων, να σώζει τον όμορφο λόφο Παπούρα. Βλέπουμε πως θα μπορούσαν εκατοντάδες ή και χιλιάδες άνθρωποι να εργάζονται και να μένουν στην περιοχή μας αν αποκαλύπταμε όλα τα κληροδοτήματα των προγόνων μας και, αντί να τα επιχωματώνουμε με πρόχειρες έρευνες-τα αναδεικνύαμε και μετατρέπαμε την Πεδιάδα σε ένα πρωτοπόρο και μοναδικό στον κόσμο αρχαιολογικό και βοτανικό πάρκο.
Φανταστείτε σημάδια ζωής από χιλιετίες διαφορετικών πολιτισμών να είναι ζωντανά εκθέματα, συνδυασμένα με έναν ήπιο τρόπο ζωής και καλλιέργειας στο τώρα. Ένα μέρος όπου η βιοποικιλότητα θα είναι αντικείμενο μελέτης και αντί για τέρμιναλ, μία ακαδημία που θα προσελκύει ανθρώπους από όλη τη γη και τα σπουδαγμένα παιδιά της πεδιάδας να γυρίσουν πίσω.
Φανταστείτε, αντί για μία τσιμεντένια και ρυπογόνο έρημο, να δημιουργούταν στην περιοχή ένα μικροκλίμα που θα αντιμετωπίζει τις αναταραχές που προκαλεί η κλιματική αλλαγή, θα προστατεύει και θα διασφαλίζει το νερό και τη δροσιά στην Πεδιάδα.
Φανταστείτε, αν αντί για μεγάλα καταστήματα μέσα στα σύνορα του αεροδρομίου, γινόντουσαν πολλές μικρότερες, βιώσιμες, επιχειρήσεις.
Συνειδητοποιείστε τώρα ότι: εκτός από την ακραία καταστροφή του περιβάλλοντος που θα κάνει την καλλιέργεια ακόμα πιο δύσκολη υπόθεση και το νερό-νεράκι…
εκτός από την κλοπή των περιουσιών μας, της ησυχίας μας και του τρόπου ζωής μας…
Εκτός από την τεράστια απειλή της υγείας μικρών, μεγάλων αλλά και κάθε ζωντανού πλάσματος της περιοχής…
Γίνονται συζητήσεις και σχέδια να κατασκευαστεί μουσείο στην περιοχή με τα εκθέματα από τις ανασκαφές. Όχι όμως σε δημόσιο χώρο. Όχι σε μέρος που να προσελκυσθεί κάποιος/α να έρθει στην περιοχή να δεί, να μείνει… αλλά εντός του αεροδρομίου.
Σε όλα τα απαράδεκτα, προστίθεται ένα ακόμα, χωρίς λόγο, χωρίς να βρίσκεται στη σύμβαση, παράνομα θέλει η εταιρία να καρπωθεί την πολιτιστική μας κληρονομιά.
Πίσω λοιπόν από όλα ξεμασκαρώνεται η πολιτική βούληση.
Και μία απάντηση σε όσους και όσες ισχυρίζονται ότι εάν δεν ήταν το αεροδρόμιο οι ανασκαφές δε θα είχαν γίνει.
Το δημόσιο χρήμα, μπορεί κάλλιστα να χρηματοδοτεί έργα δημοσίου συμφέροντος. Η ανασκαφή μίας αποδεδειγμένα πλούσιου αρχαιολογικού ενδιαφέροντος – όπως προκύπτει από το έργο του κυρίου Παναγιωτάκη και άλλων αρχαιολόγων και αποδεικνύεται σήμερα στην πράξη- είναι έργο δημοσίου συμφέροντος και η δημιουργία παγκοσμίου απήχησης αρχαιολογικού και βοτανικού πάρκου έχει και περισσότερη προσελκυστική αξία και πολύ οικονομικότερο κόστος κατασκευής από ένα αχρείαστο και άκρως καταστρεπτικό, επικίνδυνο αεροδρόμιο.
Η Πρωτοβουλία Πεδιάδας δε σταματάει να διεκδικεί τα παρακάτω που διασφαλίζουν το ζωτικό μας χώρο και τη βιωσιμότητά μας σε αυτόν :
1) να σταματήσει άμεσα η κατασκευή του αεροδρομίου. Ακύρωση του έργου.
2) να διασωθεί, να μελετηθεί και να αναδειχθεί ο αρχαιολογικός και βιολογικός πλούτος της περιοχής.
3) Να προστατευθεί το νερό και να διασφαλιστεί η καλή υγεία και ευζωία των κατοίκων.
4) Να γίνει μουσείο σε δημόσια γη, δημοσίου συμφέροντος όπου να έχουν εύκολη πρόσβαση οι επισκέπτες.
5) Να γίνουν συγκριτικές μελέτες για άλλο αναπτυξιακό σχέδιο και να θεωρηθεί δημοσίου συμφέροντος μονάχα το σχέδιο που προσδίδει και διασφαλίζει αειφορία.
Επιπλέον σχετικά με τις δεσμεύσεις για μετακίνηση του “ραντάρ” εφιστά την προσοχή:
1) Να γίνει διεξοδική μελέτη για την επίδραση της ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας από το ραντάρ στην υγεία των κατοίκων. Να μη γίνει τοποθέτηση ραντάρ σε μέρος που θέτει σε κίνδυνο την υγεία των κατοίκων ή ένα άλλο ζωντανό οικοσύστημα. Υπάρχει αναφορά εμφάνισης παιδικής λευχαιμίας σε περιοχές με αυξημένη ΗΜ ακτινοβολία. Ραντάρ, κεραίες κλπ
2)Να μην πετάξουν αεροπλάνα εφόσον δεν μπορεί να διασφαλιστεί η ασφάλεια πτήσεων και η τήρηση κανόνων κοινής ησυχίας και ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Όπως η Παπούρα βρήκε και πάλι το όνομά της στις συνειδήσεις μας, έτσι ευχόμαστε και για την πλούσια Πεδιάδα μας.
Όχι αεροδρόμιο στο Καστέλλι»