Η Ευρώπη ως Ήπειρος είναι η πλέον αιματοβαμμένη στον πλανήτη. Όλοι οι Μεγάλοι Πόλεμοι ξεκίνησαν και εξελίχθησαν κυρίως στα ευρωπαϊκά εδάφη από την εποχή της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας κι έπειτα. Τελευταία μεγάλα παραδείγματα οι δύο Παγκόσμιοι Πόλεμοι (Α’ Παγκόσμιος 1914-1918, Β΄ Παγκόσμιος 1939-1945).
Ο Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος ήταν ένας από τους πλέον καταστροφικούς στη σύγχρονη ιστορία. Σχεδόν δέκα εκατομμύρια στρατιώτες έχασαν τη ζωή τους, ως αποτέλεσμα των εχθροπραξιών, αριθμός ο οποίος ξεπερνούσε το άθροισμα όλων των στρατιωτικών απωλειών που σημειώθηκαν στους πολέμους των προηγούμενων εκατό ετών. Μολονότι είναι δύσκολο να υπολογιστεί με ακρίβεια το μέγεθος των απωλειών, εκτιμάται ότι 21 εκατομμύρια άνδρες τραυματίστηκαν στις μάχες.
Καμία επίσημη υπηρεσία δεν κρατούσε ακριβή στοιχεία των απωλειών αμάχων κατά τα χρόνια του πολέμου, αλλά μελετητές ισχυρίζονται ότι τουλάχιστον 13.000.000 άμαχοι έχασαν τη ζωή τους άμεσα ή έμμεσα λόγω των εχθροπραξιών.
Ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος ήταν η πιο εκτεταμένη γεωγραφικά και δαπανηρή σε πλουτοπαραγωγικούς πόρους ένοπλη σύγκρουση στην ιστορία της ανθρωπότητας, στην οποία ενεπλάκη η πλειονότητα των εθνών, με κόστος περίπου 55,5 εκατομμυρίων νεκρών.
«Καινοτομία» αυτού του πολέμου: η ατομική βόμβα. Με το τέλος του πολέμου άρχισε ο Ψυχρός Πόλεμος, εξαιτίας του ανταγωνισμού ΗΠΑ-Σοβιετικής Ένωσης για την παγκόσμια κυριαρχία,
Η Ευρώπη μετά από όλα αυτά τα χρόνια των αιματηρών συγκρούσεων, γνώρισε τη μεγαλύτερη περίοδο ειρήνης στα εδάφη της από το τέλος του Β’ παγκοσμίου Πολέμου, ως την έναρξη του πολέμου στη πρώην πια Γιουγκοσλαβία στις αρχές της δεκαετίας του 1990και στη συνέχεια με την εμπλοκή του ΝΑΤΟ στον πόλεμο μεταξύ Σερβίας Κοσσόβου το 1998.
Οι σημερινοί ηγέτες της Ευρώπης-σε αντίθεση με αυτούς πριν 30 χρόνια-δεν έχουν γνωρίσει οι ίδιοι τις επιπτώσεις ενός πολέμου στη Γηραιά Ήπειρο, συνεπώς μέσα στην ηθελημένη τους ογκώδη άγνοια ξεκινούν τον 21ο αιώνα να επεξεργάζονται νέες πολεμικές συγκρούσεις με εξύψωση την αγορά οπλικών συστημάτων και τις απειλές για στρατιωτικές επεμβάσεις (βλέπε η πρόταση της Γαλλικής κυβέρνησης για αποστολή στρατιωτών στην Ουκρανία).
Βέβαια όλα αυτά τα χρόνια της ειρήνης οι Ευρωπαίοι μπορεί να μην πολεμούσαν στα ευρωπαϊκά εδάφη, πολεμούσαν όμως στους διάφορους επιθετικούς πολέμους που έχει εξαπολύσει η Δύση και το ΝΑΤΟ στις υπόλοιπες λεγόμενες “Τρίτες χώρες” (Ιράκ, Αφγανισταν,, κλπ).
Προφανώς μπροστά στις γεωπολιτικές τους επιδιώξεις και στο χρήμα που βγάζουν μερικές από τις χώρες της Ε.Ε. από την πώληση οπλικών συστημάτων, δεν τους ενδιαφέρει καθόλου αν η Ευρώπη ξανακυλήσει στον όλεθρο με θύματα όχι τους ίδιους τους ηγέτες φυσικά-οι οποίοι θα κάθονται ασφαλείς στα μετόπισθεν και τα καταφύγια-αλλά τους λαούς της Ευρώπης οι οποίοι θα κληθούν να πληρώσουν το βαρύ τίμημα και τις αλαζονικές πολιτικές των ηγεσιών τους.
Σήμερα τα οπλικά συστήματα έχουν εξελιχθεί στα πλέον μαζικά δολοφονικά όπλα στην ιστορία του πλανήτη. Από τα συμβατικά όπλα μέχρι τα πυρηνικά φτάνουν και περισσεύουν ώστε να καταστήσουν ολόκληρο τον πλανήτη μέσα σε μερικές μέρες έναν νεκρό “κρανίου τόπο”, όπου κανένα είδος ζωής δεν θα μπορέσει να επιζήσει.
Θεωρώ τον πρόλογο που διαβάσατε απαραίτητο, τον οποίο συμπληρώνει η παρακάτω είδηση:
Σύμφωνα με το ρεπορτάζ της Μαρίας Ψαρά στην ΕΦ.ΣΥΝ. έτοιμοι να μετατρέψουν την Ευρώπη σε… αστακό είναι οι ηγέτες των 27 κρατών-μελών της Ε.Ε. Στη Σύνοδο Κορυφής που ξεκίνησε χθες στις Βρυξέλλες, η βασική συζήτηση αφορούσε την ενίσχυση της κοινής ευρωπαϊκής άμυνας, τις επενδύσεις στην αμυντική βιομηχανία, αλλά και τους τρόπους χρηματοδότησής της, με επίκεντρο την έκδοση αμυντικών ευρωομολόγων. Και, παρ’ όλο που όλοι συμφωνούν ότι οι γεωστρατηγικές εποχές είναι… πονηρές, το κλίμα συμπεριλαμβάνει μπόλικη… μιλιταριστική υστερία, η οποία έχει καταλάβει μεγάλο μέρος της Ε.Ε.
Το κλίμα υπάρχει εδώ και καιρό στην Ευρώπη, κυρίως από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Από τότε, πολλές… φιλοπόλεμες ευρωπαϊκές αποφάσεις έχουν ληφθεί για την ενίσχυση της Ουκρανίας, οι οποίες σε τίποτα δεν θύμισαν την «Ενωση Ειρήνης» που περιέγραφαν με μεγάλη υπερηφάνεια οι Ευρωπαίοι ηγέτες τα προηγούμενα χρόνια.
Το πιο τρανταχτό παράδειγμα είναι η μετατροπή του Ταμείου Ειρήνης (Ευρωπαϊκή Διευκόλυνση Ειρήνης λέγεται!) σε Ταμείο αγοράς πυρομαχικών για την Ουκρανία.
Την ίδια περίοδο, οι χώρες της Βαλτικής, αλλά και όσες συνορεύουν ή βρίσκονται κοντά τη Ρωσία, άρχισαν να υψώνουν τους τόνους. Το «δύσκολο» παρελθόν τους με τη Ρωσία αλλά και ο φόβος ότι θα μπορούσε να είναι ο επόμενος στόχος της Μόσχας τις οδήγησε σε εκκλήσεις για περισσότερες ευρωπαϊκές αποφάσεις για αμυντικές δαπάνες.
Οι εξελίξεις στο μέτωπο, αλλά και οι «πυρηνικές» απειλές του Ρώσου προέδρου Πούτιν φυσικά δεν βοηθούν. Ούτε βέβαια το ενδεχόμενο επανεκλογής του Ντόναλντ Τραμπ στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, με τις πιθανές συνέπειες στο ΝΑΤΟ. Πρόσφατα, πληροφορίες από τη Γερμανική Υπηρεσία Πληροφοριών που είδαν το φως της δημοσιότητας, ανέφεραν το ενδεχόμενο η Ρωσία να επιτεθεί σε βάρος κράτους-μέλους της Ε.Ε. το 2026, αν στις ΗΠΑ έχει πάρει το τιμόνι ο Τραμπ.
Πλέον, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου μιλάει ανοιχτά για μετατροπή της οικονομίας της Ε.Ε. σε «οικονομία πολέμου», ενώ πολλοί ηγέτες ζητούν κοινή χρηματοδότηση της Ε.Ε. αποκλειστικά για την άμυνα.
Αυτό υποστήριξε και ο Ελληνας πρωθυπουργός, μπαίνοντας χθες στη Σύνοδο. Υπέρ του ευρωομολόγου τάσσονται επίσης η Γαλλία, η Πολωνία, η Ιταλία και η Εσθονία.
Οπως είναι αναμενόμενο, δεν συμφωνούν όλοι. Οι «τσιγκούνηδες του Βορρά», Γερμανία, Ολλανδία και Αυστρία ούτε να το ακούσουν δεν θέλουν. Υπάρχουν και κάποιες χώρες που είναι πολύ επιφυλακτικές για το θέμα, όπως η Ισπανία και η Πορτογαλία.
«Η Ευρωπαϊκή Ενωση έχει δεσμευτεί να αυξήσει τη συνολική αμυντική της ετοιμότητα και ικανότητες, ώστε να ανταποκρίνεται στις ανάγκες και τις φιλοδοξίες της στο πλαίσιο των αυξανόμενων απειλών και προκλήσεων για την ασφάλεια. Με βάση τη Διακήρυξη των Βερσαλλιών και τη Στρατηγική Πυξίδα, δεσμεύεται να μειώσει τις στρατηγικές της εξαρτήσεις και να κλιμακώσει τις δυνατότητές της. Η ευρωπαϊκή αμυντική τεχνολογική και βιομηχανική βάση θα πρέπει να ενισχυθεί αναλόγως σε ολόκληρη την Ενωση», τονίζεται στο κείμενο συμπερασμάτων της Συνόδου.
Εκπλήρωση της κοινής δέσμευσης για ουσιαστική αύξηση των αμυντικών δαπανών και επενδύσεις καλύτερα και ταχύτερα από κοινού και βελτίωση της πρόσβασης της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας στη δημόσια και ιδιωτική χρηματοδότηση, είναι δύο από τις δεσμεύσεις των «27». Στο πλαίσιο αυτό, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο κάλεσε το Συμβούλιο και την Επιτροπή να διερευνήσουν όλες τις επιλογές για κινητοποίηση χρηματοδότησης και να υποβάλουν έκθεση έως τον Ιούνιο.
Επιπλέον, οι ηγέτες κάλεσαν την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων να προσαρμόσει την πολιτική της για δανεισμό στην αμυντική βιομηχανία και τον τρέχοντα ορισμό των αγαθών διπλής χρήσης, διαφυλάσσοντας παράλληλα τη χρηματοδοτική της ικανότητα.
Οι ηγέτες θέλουν επίσης να ενισχυθούν οι συνεργατικές, κοινές αμυντικές επενδύσεις, από την έρευνα και την ανάπτυξη έως το στάδιο του σχεδιασμού, έως την εκβιομηχάνιση και τις κοινές προμήθειες, και να βελτιώσει την προβλεψιμότητα, π.χ. μέσω πολυετών σταθερών συμβάσεων.
Κι ενώ κανείς δεν μιλάει για ευρωπαϊκό στρατό, στα συμπεράσματα υπάρχει αναφορά στη Στρατηγική Πυξίδα, «στην ικανότητα ταχείας ανάπτυξης της Ε.Ε., στη στρατιωτική κινητικότητα και τις ασκήσεις» για την αμυντική θωράκιση της Ε.Ε.
Σε όλα αυτά, πρέπει να προστεθούν και οι επιμέρους πρωτοβουλίες, με το πρόσχημα κυρίως την ενίσχυση της Ουκρανίας. Η Τσεχία, για παράδειγμα, ανακοίνωσε διαδικασία αγοράς πυρομαχικών από τρίτες χώρες.
Μητσοτάκης ο…Πολέμαρχος
Χθες, σαν «βόμβα» έπεσε στις Βρυξέλλες η ανάρτηση στο Τουίτερ του Ουκρανού Προέδρου Ζελένσκι για διμερείς συμφωνίες με την Ελλάδα.
Δεν είναι η πρώτη φορά που μαθαίνουμε για… ιδέες της Αθήνας από ηγέτες άλλων χωρών. Ωστόσο τα ερωτήματα είναι πολλά και αμείλικτα: υπάρχουν ή όχι αυτές οι διμερείς συμφωνίες; Η Ελλάδα τι κερδίζει από αυτές;
Γιατί η Ελλάδα έχει βγει τόσο μπροστά υπέρ μιας πολεμοχαρούς Ευρώπης; Και τελικά ποιος θα πληρώσει το… μάρμαρο;
Μπορεί λοιπόν οι ηγέτες της Ευρώπης να βλέπουν εαυτούς ως νέους “Ναπολέοντες”, αυτό όμως δεν σημαίνει ότι και οι λαοί της Ευρώπης θα γίνουν πειθήνιες “τροφές” για τα κανόνια.
Το ζητούμενο ενός δυναμικού και στιβαρού Ευρωπαϊκού κινήματος Ειρήνης με σθεναρή αντίσταση στα αιματοβαμμένα σχέδια των Κρατών και των πολιτικών, είναι πια σήμερα κάτι παραπάνω από επιτακτικό, ειδικότερα σε μια εποχή όπου οι περιφεριακοί πόλεμοι (Ισραήλ-Παλαιστίνη, Ουκρανία, κλπ) δημιουργούν εκατόμβες αθώων θυμάτων με πρώτους από όλους τους άμαχους και τα παιδιά.
Να μην διαλέγουμε πλευρά, να πολεμήσουμε τον πόλεμο, δεν μας μένει τίποτε άλλο εφόσον θέλουμε να ζούμε ειρηνικά.
Αντώνης Ζήβας