«ΠΕΡΑΣΕ» Η ΑΝΤΙ-SLAPP ΟΔΗΓΙΑ ΤΗΣ Ε.Ε. ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΩΝ

Οδηγία ενάντια στα SLAPPs σε βάρος δημοσιογράφων ενέκρινε με 546 ψήφους «υπέρ», 47 «κατά» και 31 αποχές, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Με την ψήφιση της οδηγίας παρέχεται ευρωπαϊκή προστασία ενάντια σε καταχρηστικές διασυνοριακές αγωγές, ταχεία απόρριψη αβάσιμων υποθέσεων και οικονομική προστασία των εναγομένων και περιορισμός της πρόσβασης εναγόντων σε «φιλικά» δικαστήρια.

Σύμφωνα με το Ευρωκοινοβούλιο, η προστασία έχει διασυνοριακό χαρακτήρα, «δηλαδή όταν ο εναγόμενος, ο ενάγων και το δικαστήριο δεν έχουν την έδρα τους στην ίδια χώρα ή όταν η υπόθεση αφορά τουλάχιστον δύο κράτη – μέλη». 

Η οδηγία θα τεθεί σε ισχύ 20 ημέρες μετά τη δημοσίευσή της στην Επίσημη Εφημερίδα της ΕΕ. Από την ημερομηνία εκείνη, τα κράτη – μέλη θα έχουν δύο χρόνια για να την ενσωματώσουν στο εθνικό δίκαιο.

Η νέα ευρωπαϊκή οδηγία καθιερώνει δύο μέτρα: την απόρριψη αβάσιμων υποθέσεων σε προκαταρκτικό στάδιο και τη δυνατότητα να ζητείται από τον ενάγοντα να καλύπτει τα δικαστικά έξοδα, μεταξύ άλλων για τη νομική εκπροσώπηση του εναγομένου, καθώς και να καταβάλει αποζημίωση στο θύμα. Εάν ο εναγόμενος ζητήσει να απορριφθεί η υπόθεση σε προκαταρκτικό στάδιο, εναπόκειται στον ενάγοντα να αποδείξει ότι υπάρχουν λόγοι για να συνεχιστεί η διαδικασία.

Για να αποφεύγονται περιπτώσεις στις οποίες οι ενάγοντες επιλέγουν να προσφύγουν σε δικαστήρια που είναι πιθανότερο να ταχθούν υπέρ τους, οι νέοι κανόνες διασφαλίζουν ότι δεν θα αναγνωρίζονται οι αποφάσεις δικαστηρίων εκτός ΕΕ όσον αφορά αβάσιμες ή καταχρηστικές αγωγές κατά φυσικών ή νομικών προσώπων με έδρα στην ΕΕ.

Παράλληλα, οι κυβερνήσεις των κρατών μελών θα πρέπει να διασφαλίζουν ότι τα θύματα καταχρηστικών αγωγών θα έχουν πρόσβαση σε όλες τις πληροφορίες σχετικά με τις διαδικαστικές εγγυήσεις και τα ένδικα μέσα συγκεντρωμένες σε ένα μέρος, ώστε να μπορούν εύκολα να βρίσκουν πού να απευθυνθούν για νομική συνδρομή ή οικονομική και ψυχολογική υποστήριξη.

Επιπλέον, οι χώρες της ΕΕ θα πρέπει να διασφαλίζουν ότι θα παρέχεται νομική συνδρομή στους εναγομένους σε αστικές διαδικασίες με διασυνοριακό χαρακτήρα. Τέλος, θα πρέπει να δημοσιεύουν όλες τις τελικές αποφάσεις για τις υποθέσεις SLAPP (στρατηγικές αγωγές κατά της συμμετοχής του κοινού) και να συλλέγουν λεπτομερή στοιχεία σχετικά με αυτές.