Φεστιβαλ Αθηνων: Ειδαμε την παρασταση «Κρυπτογαμα» με εναν συγκλονιστικο Μακη Παπαδημητριου

*Γράφει η Ειρήνη Δρίβα

Ο Μάκης Παπαδημητρίου, υπό τις σκηνοθετικές οδηγίες της Νικαίτης Κοντούρη, δικαιώνει το «Κρυπτόγαμα» του  Μιχάλη Αλμπάτη- Ένα έργο για την αποδοχή και τη διαφορετικότητα.

Ο βοτανολόγος Κάρολος Λινναίος ξόδεψε πολλά χρόνια από τη ζωή του προσπαθώντας να εξηγήσει το γεγονός πως υπάρχουν μύκητες, φύκη, πτεριδόφυλλα κι άλλα βότανα που παρά την καθολική απουσία σπερμάτων και καρπών αυτά επιμένουν να διαιωνίζονται.

Αδυνατώντας να δώσει μια επιστημονική εξήγηση ο Σουηδός φυσιοδίφης εισήγαγε τον όρο «κρυφή γονιμοποίηση» μην λύνοντας, ωστόσο, τον γρίφο γύρω από την αναπαραγωγή ορισμένων φυτών που δεν προσδιορίζονται ούτε με το θηλυκό στοιχείο ούτε με το αρσενικό.

Σ΄ αυτή τη συμπαντική συνομωσία χρωστάει το όνομα του ο μονόλογος «Κρυπτόγαμα» του Μιχάλη Αλμπάτη -που προέκυψε από την ένωση των λέξεων «κρυπτόν» και «γαμεί»- και παρουσιάζεται στην Πειραιώς 260 συγκλονιστικά από τον Μάκη Παπαδημητρίου, σε σκηνοθεσία Νικαίτης Κοντούρη.

«Αλήθεια είναι όσα για σένα ψιθυρίζουν»

Η ζωή του Αργύρη είχε αποφασισθεί πριν ακόμα έρθει στον κόσμο. Θα γεννιόταν σε αντρικό σώμα, θα ζούσε ως άντρας και θα γινόταν χασάπης. Οποιαδήποτε άλλη επιθυμία θα ήταν παρέκκλιση. Και η αλήθεια είναι ότι προσπάθησε πολύ να ζήσει και ως άντρας και ως χασάπης και ως ευτυχισμένος άνθρωπος.

Ο Αργύρης ανέλαβε το χασάπικο του πατέρα του κι ας του προκαλούσε αναγούλα η μυρωδιά του κρέατος κι ας αγαπούσε τα ζώα. Παντρεύτηκε κι έκανε δυο παιδιά κι ας ονειρευόταν να φύγει μακριά. Όσο όμως κι αν προσπάθησε να κρυφτεί «εκείνη» κατοικούσε πάντα μέσα του παραμονεύοντας και λαχταρώντας να βγει έξω «βάφοντας τα χείλη και γυρνώντας τις βλεφαρίδες της» διψώντας για αγάπη.

Ένα δαχτυλίδι, μια δολοφονημένη τραβεστί που είχε για ίνδαλμά της την Αλίκη Βουγιουκλάκη κι ένα γλέντι αρραβώνων είναι αρκετά για να βάλουν φωτιά σε ένα μικρό χωριό της Κρήτης της δεκαετίας του ΄80.

Η παράσταση

Ο συγγραφέας Μιχάλης Αλμπάτης, έχοντας κυκλοφορήσει πριν λίγο καιρό το νέο του μυθιστόρημα «Η κατάλυση του χρόνου» από τις εκδόσεις «νήσος», παραδίδει ένα καταιγιστικό μονόλογο που πραγματεύεται τη διαφορετικότητα και τον τρόμο που ζουν οι άνθρωποι κάτω από το βάρος της κοινωνικής κατακραυγής κι απομόνωσης.

Ο λόγος του είναι ποιητικός με τους στίχους να πατάνε πάνω στο μέτρο του ιαμβικού δεκαπεντασύλλαβου. Ντοπιολαλιές και διαφοροποιημένες συντακτικές δομές οδηγούν το κείμενο σε σολοικισμούς καταφέρνοντας μια ευφυή παραδοξότητα.

Λέξεις όπως «λούγκρα» ομοιοκαταληκτούν με δημοτικούς-βουκολικούς όρους φανερώνοντας έναν πλουραλισμό που δημιουργεί υπέροχες αντιθέσεις.

Η σκηνοθεσία της Νικαίτης Κοντούρη αφήνει το κείμενο ν΄ αναπνεύσει αποφεύγοντας τους μελοδραματισμούς. Η  πλοκή ξετυλίγεται αβίαστα τοποθετώντας στο επίκεντρο την κακοποιητική συμπεριφορά που δέχεται κάθε non binary πλάσμα που συνθλίβεται από τα κοινωνικά στερεότυπα και τις προκαταλήψεις. Η σκηνική δράση χωρίζεται σε τρεις άξονες. Ο συμβιβασμός, η πυροδότηση και η αποκάλυψη που οδηγεί στο τραγικό τέλος.

Το ρεαλιστικό βίαιο σκηνικό του Κωνσταντίνου Ζαμάνη με το κρεοπωλείο, το αίμα και τα τσιγκέλια να κρέμονται -θυμίζοντας θάνατο- λειτουργούν σε απόλυτο διάλογο με την αντίφαση που δημιουργεί η ποιητικότητα του κειμένου.

Άφησα για το τέλος την ερμηνεία του Μάκη Παπαδημητρίου που επί 45 λεπτά στέκεται μόνος πάνω στη σκηνή και αναμετράται με αλήθειες τόσο αδυσώπητες όπως είναι και το τέλος του έργου. Ούτε μία στιγμή δεν καταφεύγει σε εντυπωσιασμούς. Οι συναισθηματικές μεταβολές του τον οδηγούν σταδιακά σε ένα υποκριτικό κρεσέντο αξιώσεων που επιτρέπει να φανούν οι ερμηνευτικές πτυχώσεις του ήρωα.

INFO

Κείμενο: Μιχάλης Αλμπάτης

Σκηνοθεσία: Νικαίτη Κοντούρη

Σκηνικά – Κοστούμια: Κωνσταντίνος Ζαμάνης

Μουσική: Αλέξανδρος Δράκος Κτιστάκης

Φωτισμοί: Μελίνα Μάσχα

Βοηθός σκηνοθέτιδας: Δανάη Παπακωνσταντίνου

Ερμηνεύει ο Μάκης Παπαδημητρίου

Από 17/6 έως 18/6/2024 στην Πειραιώς 260

Πηγή: documentonews.gr