πό το συλλαλητήριο συμπαράστασης στους πρόσφυγες στις 5 Μαρτίου 2020 στο Ρέθυμνο, οπότε και σημειώθηκε η επίθεση των ακροδεξιών στις τέσσερις κοπέλες / φωτο: ΕΦ.ΣΥΝ.

ΠΡΩΤΗ ΔΙΚΑΙΩΣΗ ΓΙΑ ΤΙΣ ΚΟΠΕΛΕΣ ΠΟΥ ΔΕΧΘΗΚΑΝ ΦΑΣΙΣΤΙΚΗ ΕΠΙΘΕΣΗ ΣΤΟ ΡΕΘΥΜΝΟ

Ποινές φυλάκισης με αναστολή, επιφύλασσε η Δικαιοσύνη για τις τέσσερις κοπέλες οι οποίες είχαν δεχθεί φασιστική επίθεση από ομάδα ακροδεξιών, κατά τη διάρκεια αντιρατσιστικής πορείας στο κέντρο του Ρεθύμνου τον Μάρτιο του 2020.

Η δίκη ξεκίνησε στις 2 Νοεμβρίου του 2023, μετά από πολλές αναβολές, διακόπηκε λόγω ωραρίου και συνεχίστηκε στις 12 Ιανουαρίου του 2024, εν μέσω της πολύμηνης πανελλαδικής απεργίας των δικηγορικών συλλόγων, καθώς είχε ξεκινήσει πριν από την έναρξη της αποχής.

Έπειτα από τέσσερα χρόνια, οι έξι από τους επτά κατηγορουμένους κρίθηκαν ένοχοι και καταδικάστηκαν σε 18 μήνες με τριετή αναστολή, ενώ ο έβδομος σε 16 μήνες λόγω αμφιβολιών αναφορικά με την πρώτη κατηγορία κατά πλειοψηφία της έδρας. 

Οι κατηγορίες που τους βαρύνουν είναι: διατάραξη κοινής ειρήνης, φθορά ξένης ιδιοκτησίας κατά συναυτουργία και με ρατσιστικά χαρακτηριστικά και εξύβριση κατά συρροή που τελέστηκε δημόσια με ρατσιστικά χαρακτηριστικά. Οι κατηγορούμενοι άσκησαν έφεση και αναμένεται η δίκη να επανεξεταστεί από το Εφετείο. 

Στην τελευταία τους ανακοίνωση, οι τέσσερις κοπέλες αναφέρουν:

«Καμία από εμάς δε γνώριζε τι ακριβώς συμβαίνει μέσα σε μια δικαστική αίθουσα και τις λεπτομέρειες της δικαστικής διαδικασίας, και αν αυτό που βιώσαμε θεωρείται το σύνηθες, για εμάς ήταν ιδιαίτερα σοκαριστικό, εξαιρετικά επώδυνο και κακοποιητικό. Αν εμείς το βιώσαμε έτσι, αναρωτιόμαστε πώς μπορεί να αισθάνεται μία μάνα που καταφεύγει στο δικαστήριο επειδή της δολοφόνησαν το παιδί, ένα θύμα βιασμού, μία γυναίκα-θύμα ενδοοικογενειακής βίας, ένας μετανάστης που ξυλοκοπήθηκε επειδή ζήτησε τα δεδουλευμένα του και κάθε άνθρωπος που βρίσκεται αντιμέτωπος με το δικαστικό σύστημα και καταλήγει τελικά να επανατραυματίζεται από την ατέρμονη και βίαιη δικαστική διαδικασία.

Στο πρώτο μέρος της δίκης δώσαμε τις καταθέσεις μας. Στη δικαστική αίθουσα όπου το παράλογο μάλλον είναι δεδομένο, ενώ εμείς φτάσαμε μέχρι εκεί για να πούμε την αλήθεια, ήρθαμε αντιμέτωπες με την απόλυτη έλλειψη σεβασμού και την απαξίωση από την πλευρά των κατηγορουμένων. Αλλοιώνοντας τα λεγόμενά μας προσπαθούσαν συνεχώς να μας προκαλέσουν σύγχυση και να μας τρομοκρατήσουν ενώ από την άλλη ακούσαμε δεκάδες φορές το πόσο έξυπνες, μορφωμένες και συγκροτημένες είμαστε, ωστόσο…υπερβολικές. Κλασικό αφήγημα της πατριαρχικής αντίληψης για την γυναικεία υπόσταση. 

Στο δεύτερο μέρος ακολούθησε η απολογία των κατηγορουμένων. Πληροφορηθήκαμε ότι κανένας από αυτούς δε μας επιτέθηκε, αντιθέτως οι περισσότεροι βρίσκονταν στο συγκεκριμένο σημείο για να πιούν καφέ. Μάθαμε επίσης ότι ένα πτυσσόμενο γκλοπ είναι φακός, ότι το να κουβαλάς καδρόνι είναι ένας τρόπος για να κάνεις πλάκα με τους φίλους σου, ότι το να έχεις παιδιά, να είσαι καλός χριστιανός, μεροκαματιάρης, να συνεργάζεσαι με αλλοδαπούς, να είσαι εθελοντής αιμοδότης και δωρητής αρνιών στην κοινότητά σου σε κατατάσσει αυτόματα στην κατηγορία του ευυπόληπτου πολίτη. Παρόλα αυτά, οι ευυπόληπτοι αυτοί πολίτες δε βρήκαν το θάρρος να αναλάβουν την ευθύνη των πράξεων τους και να δείξουν έστω ένα ελάχιστο ίχνος μεταμέλειας απέναντί μας και ενώπιον του δικαστηρίου.

Η έδρα, αντιλαμβανόμενη τη σοβαρότητα της υπόθεσης, εξέτασε με προσοχή τα στοιχεία και επέδειξε τον απαραίτητο σεβασμό. Ιδιαίτερα οφείλουμε να αναφερθούμε στη σθεναρή στάση που κράτησε η εισαγγελέας καθ’ όλη τη διάρκεια της δίκης. Έχοντας μελετήσει σχολαστικά όλα τα στοιχεία της υπόθεσης, κράτησε αδιάλλακτη στάση, προτείνοντας τελικά την ενοχή όλων των κατηγορουμένων για όλα τα αδικήματα που κατηγορούνταν. Με απόλυτη σύνεση και ευαισθησία, κατανόησε όχι μόνο την κοινωνική αλλά και την έμφυλη διάσταση της επίθεσης εις βάρος μας και αναγνώρισε το συμβολικό χαρακτήρα που κατέχει η συγκεκριμένη πράξη κατά των γυναικών σε μία πατριαρχική κοινωνία.

Παρ’ όλη την αρχική αποθάρρυνση της αστυνομίας και αφού τελικά προχώρησε η διαδικασία, αισθανόμαστε τυχερές διότι κατά τη διάρκεια της έρευνας και της συλλογής στοιχείων συνεργαστήκαμε με ανθρώπους οι οποίοι με ήθος και συνέπεια ανταποκρίθηκαν στα καθήκοντά τους και ανέδειξαν την αλήθεια. Η ύπαρξη των ανθρώπων αυτών, τόσο στην αστυνομία όσο και στο δικαστήριο, αποτελεί για εμάς απόδειξη ότι υπάρχει και μια “άλλη πλευρά”, σπάνια για την ελληνική πραγματικότητα, λιγότερο σκοτεινή και περισσότερο υποστηρικτική, που ενδυναμώνει την πεποίθηση μας πως η παραίτηση και ο φόβος δεν πρέπει να στέκονται εμπόδιο στη διεκδίκηση του δίκιου.

Στη μικρή κοινωνία του Ρεθύμνου, όπου οι παραδοσιακοί ρόλοι των φύλων διατηρούνται διαχρονικά και ενισχύονται καθημερινά, η επίθεση αυτή φέρνει στην επιφάνεια τα βαθιά ριζωμένα κοινωνικά πρότυπα που ορίζουν τον άνδρα ως κυρίαρχο και τη γυναίκα ως κτήμα του. Ταυτόχρονα ξυπνά μνήμες από ένα μελανό κομμάτι της ιστορίας της πόλης, όταν τοπικές φασιστικές οργανώσεις δρούσαν ανενόχλητες προκαλώντας περιστατικά βίας στους δρόμους και τα σχολεία. Το αποτέλεσμα της δίκης και η καταδίκη των επτά κατηγορουμένων είναι μια σημαντική νίκη, προσωπική αλλά κυρίως κοινωνική.

Αποτελεί ένα μικρό αλλά όχι ασήμαντο βήμα προς την κατεύθυνση μιας κοινωνίας που αντιστέκεται στις διακρίσεις, προτάσσει τα θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα και υπερασπίζεται την ανθρώπινη αξιοπρέπεια. Την ώρα που σχεδόν σε ολόκληρη την Ευρώπη μια μοντέρνα εκδοχή του φασισμού βρίσκεται σε τροχιά ανόδου κανονικοποιώντας την συντηρητικοποίηση των κοινωνιών, η μικρή αυτή νίκη μας αποδεικνύει πόσο ζωτικής σημασίας είναι το δικαίωμα στην ελευθερία έκφρασης και την ισότητα και κραυγάζει την ανάγκη για αντίσταση απέναντι στη μισαλλοδοξία και σε κάθε μορφής περιοριστική βία.

Ένα μεγάλο ευχαριστώ οφείλουμε στο δικηγόρο μας για τη στήριξη του όλα αυτά τα χρόνια, εντός και εκτός της δικαστικής αίθουσας, όπως και στους ανθρώπους και τις συλλογικότητες που στάθηκαν δίπλα μας και μας στήριξαν ψυχολογικά, ηθικά και οικονομικά. Η αλληλεγγύη είναι το πολυτιμότερο εφόδιο μας.

Εν αναμονή για τη συνέχεια στο Εφετείο, η μάχη δεν έχει τελειώσει ακόμα.

Ο φασισμός δεν μπορεί ούτε πρέπει να περάσει.

Κανένας μόνος/καμία μόνη».