Η Αίγυπτος απέλασε εκατοντάδες Σουδανούς πρόσφυγες τους πρώτους τρεις μήνες του 2024, σύμφωνα με τη Διεθνή Αμνηστία, αξιοποιώντας χρηματοδοτικούς πόρους από την συμφωνία με την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Οι αρχές της Αιγύπτου επιδίδονται σε «αυθαίρετες και μαζικές συλλήψεις και παράνομες απελάσεις» προσφύγων από το Σουδάν, που εγκατέλειψαν την πατρίδα τους για να σωθούν από τον πόλεμο ο οποίος συνεχίζεται για πάνω από έναν χρόνο, καταγγέλλει σήμερα η μη κυβερνητική οργάνωση Διεθνής Αμνηστία.
Σε έκθεσή της, η ΜΚΟ κατηγορεί το Κάιρο ότι «συγκεντρώνει κι απελαύνει παράνομα» πρόσφυγες «στο Σουδάν», όπου εξακολουθούν να μαίνονται οι μάχες, «στερώντας τους» τη δυνατότητα «να ζητήσουν άσυλο», κάτι που τονίζει ότι είναι «κατάφωρη παραβίαση του διεθνούς δικαίου».
«Είναι αδιανόητο το γεγονός ότι γυναίκες, άνδρες και παιδιά από το Σουδάν που έφυγαν για να σωθούν από την ένοπλη σύρραξη και βρίσκονται πρόσφυγες στην άλλη πλευρά των συνόρων, στην Αίγυπτο, συλλαμβάνονται μαζικά και κρατούνται αυθαίρετα υπό ελεεινές και απάνθρωπες συνθήκες προτού απελαθούν παράνομα», σφυροκοπεί η Σάρα Χάσας, υποδιευθύντρια του τμήματος της Διεθνούς Αμνηστίας που είναι αρμόδιο για την περιφέρεια της Μέσης Ανατολής και της Βόρειας Αφρικής, σύμφωνα με το δελτίο Τύπου που συνοδεύει την έκθεση.
Από το ξέσπασμα του πολέμου στο Σουδάν, τη 15η Απριλίου 2023, ανάμεσα σε δυο αντίπαλους στρατηγούς που διεκδικούν την εξουσία, σχεδόν δυο εκατομμύρια πολίτες της αφρικανικής χώρας μετατράπηκαν σε πρόσφυγες, το μισό εκατομμύριο από τους οποίους πήγε στην Αίγυπτο, σύμφωνα με τον ΟΗΕ.
Στην πραγματικότητα, είναι πολύ περισσότεροι, καθώς αναγκάστηκαν να εισέρχονται «παράτυπα» στην αιγυπτιακή επικράτεια μετά την ξαφνική απόφαση του Καΐρου, μερικούς μήνες μετά το ξέσπασμα του πολέμου, να επαναφέρει εκ νέου σε ισχύ την υποχρέωση όλων των Σουδανών να ζητούν θεωρήσεις διαβατηρίου για να εισέλθουν στη χώρα. Προηγουμένως οι γυναίκες, τα παιδιά και οι άνδρες άνω των 50 ετών μπορούσαν να περνούν τα σύνορα χωρίς καμιά απολύτως τυπικότητα.
Η ΜΚΟ συγκέντρωσε μαρτυρίες Σουδανών που κάνουν λόγο, μεταξύ άλλων, για συλλήψεις «μέσα σε νοσοκομεία» και για «σκληρές και απάνθρωπες» συνθήκες κράτησης, λόγω του «υπερπληθυσμού», της «έλλειψης πρόσβασης σε τουαλέτες», «της ανεπάρκειας τροφίμων, της «άρνησης παροχής επαρκών υπηρεσιών υγείας».
Οι αιγυπτιακές αρχές δεν επιτρέπουν σε υπηρεσίες του ΟΗΕ και σε διεθνείς ΜΚΟ να ανοίξουν καταυλισμούς για την υποδοχή προσφύγων. Το Κάιρο λέει πως οι νέοι μετανάστες που είναι νόμιμοι δεν στερούνται το δικαίωμα να εργάζονται, ούτε να κυκλοφορούν ελεύθερα.
Με πόρους της Ε.Ε.
Η Διεθνής Αμνηστία θυμίζει επίσης ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση σύναψε στα μέσα Μαρτίου «στρατηγική εταιρική σχέση» με την Αίγυπτο, που προβλέπει τη χορήγηση χρηματοδότησης 7,4 δισεκ. ευρώ στην Αίγυπτο, 136η χώρα από τις συνολικά 142 στην παγκόσμια κατάταξη ως προς το κράτος δικαίου του World Justice Project, αντιμέτωπη με οικονομική κρίση.
Η πτυχή της συμφωνίας που αφορά τη μετανάστευση προκάλεσε έντονη ανησυχία σε οργανώσεις υπεράσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, με την Human Rights Watch να καταγγέλλει πως σκοπός ήταν το Κάιρο να «σταματά τους μετανάστες» και ότι θα «αγνοούνται οι καταχρήσεις».
Το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων πρόσθεσε ότι «ήδη καταγράφονταν αυθαίρετες συλλήψεις και κακομεταχείριση σε μετανάστες, αιτούντες άσυλο και πρόσφυγες, καθώς και απελάσεις» από τις αρχές της Αιγύπτου προς χώρες που σπαράσσονται από βίαιες συγκρούσεις.
Σύμφωνα με τον ΟΗΕ, 3.000 άνθρωποι απελάθηκαν στο Σουδάν από την Αίγυπτο μόνο τον Σεπτέμβριο του 2023.