Οι ευρωπαϊκές εκλογές, που σημαδεύτηκαν από άνοδο της άκρας δεξιάς σε αρκετές χώρες, προκάλεσαν πολιτικό σεισμό στην Γαλλία, χωρίς ωστόσο να διαταράξουν τις πολιτικές ισορροπίες στις Βρυξέλλες.
Οι πρώτες εκτιμήσεις επιβεβαιώνουν σαφή άνοδο των εθνικιστικών και ριζοσπαστικών δεξιών παρατάξεων και την ήττα των ηγετών των δύο μεγαλύτερων ευρωπαϊκών δυνάμεων, του γερμανού καγκελαρίου Ολαφ Σολτς και του γάλλου προέδρου Εμανουέλ Μακρόν, ο οποίος ανακοίνωσε την διάλυση της Γαλλικής Εθνοσυνέλευσης.
Η ψηφοφορία των ευρωεκλογών, κατά την οποία 360 εκατομμύρια ψηφοφόροι κλήθηκαν στις κάλπες για να εκλέξουν 720 ευρωβουλευτές, πραγματοποιήθηκε σε κλίμα βεβαρυμμένο από την δυσχερή οικονομική συγκυρία, τον πόλεμο στην Ουκρανία, την στιγμή που η Ευρωπαϊκή Ενωση βρίσκεται αντιμέτωπη με στρατηγικές προκλήσεις απέναντι στην Κίνα και τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Στην Γαλλία, ο Εθνικός Συναγερμός υπό τον Ζορντάν Μπαρντελά κυριάρχησε με το 31,5% των ψήφων (31 έδρες), έναντι του κόμματος Αναγέννηση του προέδρου Μακρόν (15,2%), σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των exit polls.
Στην Γερμανία, παρά τα σκάνδαλα που κλόνισαν τον επικεφαλής της λίστας, η ακροδεξιά Εναλλακτική για την Γερμανία ( AfD) καταλαμβάνει την δεύτερη θέση με 16,5%-16% των ψήφων, πίσω από τις χριστιανικές ενώσεις CDU-CSU (29,5-30%), αλλά πολύ μπροστά από τα κόμματα του κυβερνητικού συνασπισμού, τους Σοσιαλδημοκράτες (14%) και τους Πράσινους (12%).
Στην Αυστρία, το ακροδεξιό FPÖ καταλαμβάνει την πρώτη θέση (27%), ενώ οι Ολλανδοί ενίσχυσαν σημαντικά το ακροδεξιό κόμμα του Γκερτ Βίλντερς.
Στην Πολωνία, το κεντρώο φιλοευρωπαϊκό κόμμα του πρωθυπουργού Ντόναλντ Τουσκ είναι ο νικητής των εκλογών έναντι του εθνικιστικού, λαϊκιστικού Κόμματος του Δικαίου και της Δικαιοσύνης (PiS), το οποίο ωστόσο διατηρεί υψηλό ποσοστό, ενώ η ακροδεξιά Konfederacja στέλνει 6 ευρωβουλευτές στο Στρασβούργο.
Το αντιπολιτευόμενο φιλελεύθερο κόμμα της Σλοβακίας έκανε την έκπληξη κερδίζοντας τις ευρωπαϊκές εκλογές απέναντι στο φιλορωσικών αποχρώσεων κόμμα Smer-SD του πρωθυπουργού Ρόμπερτ Φίτσο.
Η λίστα του συντηρητικού κυβερνητικού συνασπισμού της Πορτογαλίας και η λίστα της σοσιαλιστικής αντιπολίτευσης συγκεντρώνουν από 30% στην ψηφοφορία των ευρωεκλογών, ενώ η επίδοση της πορτογαλικής άκρας δεξιάς είναι χαμηλότερη σε σχέση με τις βουλευτικές εκλογές του Μαρτίου, σύμφωνα με τα exit polls.
Το κόμμα της άκρας δεξιάς συγκεντρώνει το 10% των ψήφων, έναντι 18% στις βουλευτικές εκλογές.
Οι ομάδες στο Ευρωκοινοβούλιο
Ωστόσο, η άκρα δεξιά παραμένει διαιρεμένη στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σε δύο ομάδες, (Ταυτότητα και Δημοκρατία, Ευρωπαίοι Συντηρητικοί και Μεταρρυθμιστές) η προσέγγιση των οποίων παραμένει εξαιρετικά αβέβαιη εξαιτίας των σοβαρών διαφωνιών τους, κυρίως ως προς την Ρωσία.
Οι ομάδες του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών και η Renew Europe (κεντρώοι και φιλελεύθεροι) διατηρούν από κοινού την πλειοψηφία στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, παρά την άνοδο των δυνάμεων της ακροδεξιάς, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Ευρωκοινοβουλίου.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα καταλαμβάνει 181 έδρες, οι Σοσιαλιστές και Δημοκράτες 135 και η Renew Europe 82 έδρες. Με τις 398 έδρες, επί συνόλου 720, που οι τρεις ομάδες συγκεντρώνουν από κοινού σχηματίζεται ο «μεγάλος συνασπισμός» στο πλαίσιο του οποίου οικοδομούνται οι συναινέσεις στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Οι ψήφοι των ακροδεξιών ομάδων δεν συγκεράζονται
Οι ψήφοι των δύο αυτών ομάδων δεν συγκεράζονται και αυτό θα περιορίσει το βάρος τους στο κοινοβουλευτικό έργο, εξηγεί ο Sébastien Maillard του Ινστιτούτου Jacques Delors.
«Ομως, το φαιό κύμα, βροντερό ειδικά στην Γαλλία, θα αφήσει τα ίχνη του στο πολιτικό κλίμα εντός του οποίου θα λειτουργήσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και η πλειοψηφία θα πρέπει να το λαμβάνει υπ’ όψιν», προσθέτει. «Αν δεν επηρεάσει άμεσα, η άκρα δεξιά θα μπορεί να επηρεάζει υπούλως», προειδοποιεί.
Την στιγμή που οι ευρωβουλευτές υιοθετούν τις προτάσεις νόμου σε συμφωνία με τα κράτη μέλη, η ριζοσπαστική δεξιά μπορεί να υψώσει την φωνή της στα σημαντικά θέματα: άμυνα κατά μίας επεκτατικής Ρωσίας, αγροτική πολιτική, μετανάστευση, κλιματικοί στόχοι 2040, συνέχιση της εφαρμογής περιβαλλοντικών μέτρων απέναντι στα οποία τηρεί εχθρική στάση.
Οι ομάδες του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών και η Renew Europe (κεντρώοι και φιλελεύθεροι) διατηρούν από κοινού την πλειοψηφία στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, παρά την άνοδο των δυνάμεων της ακροδεξιάς, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Ευρωκοινοβουλίου.
Συγκεκριμένα, το ΕΛΚ βγάζει 181 έδρες, οι Σοσιαλιστές 135 έδρες, το Renew 82 έδρες, το κόμμα Ευρωπαίοι Συντηρητικοί και Μεταρρυθμιστές (ECR) 71 έδρες και το κόμμα Ταυτότητα και Δημοκρατία (ID) 62 έδρες, οι Πράσινοι 53 έδρες και η Ευρωπαϊκή Αριστερά (GUE) 34 έδρες. Ο αριθμός των Μη Εγγεγραμμένων (NI) είναι 51, ενώ οι νέες έδρες που μένει να αποφασιστεί σε ποιά πολιτική ομάδα θα ενταχθούν, είναι 51.
«Το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα είναι η ισχυρότερη πολιτική ομάδα (…) Και είναι σημαντικό να οικοδομήσουμε ένα τείχος απέναντι στα άκρα της Αριστεράς και της Δεξιάς. Θα τα ανακόψουμε», διαβεβαίωσε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.